“Primum non nocere” değil!, artık “ante praeıudıcatum” (önce zarar görme) “ devrindeyiz.. (Google translate çevirisidir 😊)
“Katılıyorum, yok hayır yanlış düşünüyorsun abi aslında şöyle” diyen arkadaşlardan, ilgili dal uzmanı arkadaşlardan, puanı oraya yetti diye yazıp yazdıktan sonra tekrar TUS’a girip bölüm değiştiren arkadaşlar var ise geri bildirimlerini yorum kısmına bekliyoruz.
“Tecrübeyi; acı tecrübe etmeden, öncesinde tecrübe edenden öğrenme fırsatı çok iyi bir tecrübe olur “
Benim için değil, şu an ileride annemize, babamıza veya bize bakacak-muayene edecek meslektaşlara önerileriniz çok değerli. Teşekkürler şimdiden. Gelelim yazımızın ana konusuna.
İhtisası seçtiniz, yaparken ve bitirdikten sonra “sağlıklı” kalabilecek misiniz? “sorusu ile başlayalım .. “Yahu ne alaka ben doktorum” diyen dostlar, evet size söylüyorum. Bölüm seçmek, puanım yetti yetmedi meselesi midir? “Her işi yaparım abi” özgüveni midir? İnce noktaları var mıdır? Öncelikle sağlığın tanımı nedir ? Fiziksel, ruhsal ve sosyal iyilik halinde olacak mısınız yazdığınız branşın ihtisası ve sonrasında?
Yazacağınız bölümü seçer iken bölümü iyi tanıdınız mı? Kendinizi tanıyor musunuz yeterince? Mesela ölümle sürekli haşır neşir olmak; kardiyoloji, anestezi, dahiliye vb branşlarında yoğunlukla yaşayacağınız ve yönetmeniz geren durumlar. Ruhsal yönünüz hassas ise, ya körelterek devam edersiniz veya sizi etkilemeye başlayabilir (anestezist intiharları az değil maalesef örneğin). Sosyal yönünüz zayıf ise, pediatri de hasta yakınları ile sıkıntı yaşayabilirsiniz mesela. Yine fiziksel olarak yeterli değil ve olmayacaksanız ortopediyi bir kez daha düşünmek gerekir. Tıbbı bir marangozluktur, çoğu kez kesip biçip kaldırmanız gerekir bildiğiniz üzere. ”Hemen iş çözülsün” diyen bir kişi iseniz cerrahi uygun olabilir sizin için, gidip fizik tedavi yazarsanız sıkılırsınız. (Benim bir arkadaşım FTR’den istifa edip kadın doğuma geçmişti 68’le kazanmıştı FTR’yi, ama tatmin olamadım demişti. Şu an gayet memnun hayatından), veya fiziksel yapım nöbet icap vs uygun değil, ruhsal durumum daha güçlüdür diyerek psikiyatri yazarım modunda mısınız?
Bunları bölüm yazarken düşünüyor musunuz? Farkında mısınız erkekler 65 bayanlar 55 yaşa yakın minimum bu seçtiğiniz bölümle yaşayacaksınız geri kalan ömrünüzde. Benim yazılarımda anlatmak istediğim tam da bu arkadaşlar. Puana bakıp yazarak radyolog olursunuz, sonra beni tatmin etmiyor diye dönebilirsiniz. Hasta ile klinik etkileşimi özleyebilirsiniz mesela veya kapınızı hasta tekmeler içeride ne yapıyorsunuz işimiz acele şekli ile, dahiliye uzmanı usg raporu istiyor der. (Şaka değil, tekniker muamelesi görebilirsiniz, sonrasında “yav ben derece ile girdim bu ne iştir ” diyebilirsiniz çalışma şartlarında). USG’yi siz yaparsınız, teşekkürü dahiliyeci vb (klinisyen) alabilir örneğin. Bir dahiliyeci kadar da o hastalığı bilmek zorundasınızdır teorikte. Ve tıbba girip hasta hekim ilişkisi o teşekkür durumunu yaşayamadım diyerek sonradan ah vah diyebilirsiniz. Yine etrafımda örneklerini gördüğüm; dahiliyeci olup yoğunluktan ve illegal isteklerden bunalarak insan sevginizi yitirmeye başlayıp tekrar tus a girip halk sağlığı yazayım, uzak olsunlar bana diyebilirsiniz. Yine başka örnek; biyokimya yazıp 3.senesinde anneannesinin “sen ne biçim doktorsun bir ilacımı yazamıyorsun” lafına takılıp, tekrar tusa hazırlanabilirsiniz (gerçek örnektir), bu demek değil ki bu bölümler kötü, iyi değil, sadece size ve beklentilerinize uygun değilse ve sonradan fark ederseniz emeklerinize yazık olur. Bu kısmı basit gelmesin, ”ne olursa yaparım” ve de ”yapacak” nitelikte gençlersiniz. Yaparsınız da.. Ancak gece 4-5 te, 5 sene hastanede sabahlayıp hasta vefat ettiğinde üzerinize yürünebileceğini dereceli bir kardiyolog olsanız da yaşayabileceğinizi bilmelisiniz. Hani derler ya, hayat toz pembe değil cidden öyle. Çocuğunuz arkanızdan “anne” nereye dediğinde nöbete yavrum diyip o anları yaşadığınızda “keşke” demeyin diye yazıyorum. Bu demek değil ki saydığım branşlar kötü vs. tekrardan, hayır her branş lazım bize. Ama o branşı severek, bilerek, zorluklarını da göğüsleyerek emeklilik yaşına gelene kadar ilk günkü heyecanla yaparım diyeceğiniz branşları seçiniz. Kendinizi de yukarıda örneğini verdiğim şekli ile test ediniz: fiziksel, ruhsal sosyal manada. Bölüm sizi “sağlığınızdan” etmesin.
Özetle ne istediğinizi iyi düşünün hedefiniz var ise direkt yazıp gidin, yok hedef tutmadı ise arada kaldım burası tutuyor diyerek kendinize ailenize eziyet etmeyin derim nacizane bir abi önerisi olarak. Hedefe yönelik çalışın, mutlaka başarırsınız. Çok manipulatif bir yazı olmamıştır umarım. Ben dostunuzum, dost bazen acı söyler. Verilen örnekler etrafımda gördüğüm branştan arkadaşlar ile karşılıklı diyalog veya bizzat şahit olduğum durumları içermektedir. İlgili branştan arkadaşlar elbette daha fazla olan olumlu yanlarını yorum kısmına da yazarak bizlere katkı sağlayabilirler. Her meslektaşımın öncesinde yazacağı branşı bilerek sonrasında pratiğini yapar iken severek yapacağı bir branşı seçmesi ve çalışması dileğiyle..
Başarılar dostlar..
Uzm.Dr.M.Burak ÖLMEZ