2015 yılından beri sosyal medya üzerinden hekim arkadaşlarımıza gerek meslek hayatları ile ilgili sorularda, gerekse uzmanlık seçim süreçlerinde yardımcı olmaya, sorularını yanıtlamaya çalışıyorum.
4 Eylül 2022 tıpta uzmanlık sınavını (TUS) geride bıraktığımız bugünlerde acil tıp branşının olumlu yanlarını 10 yıllık acil hekimi tecrübelerimle açıklamaya çalışacağım. Bu yazıda benim de acil tıp uzmanlığını tercih etme nedenlerimi bulacaksınız. Sonraki yazımda ise acil tıp’ın negatif yanlarını aktaracağım. Acil tıp pozitif yanlarına gelin birlikte bakalım.
1) ÇALIŞMA ŞEKLİ Türkiye’de acil tıp uzmanları 24 saatlik nöbetler şeklinde çalışmaktadır. Sadece tek acil uzmanı olan bazı ilçe devlet hastanelerinde mesai şeklinde çalışılır; ama bu oran 1/1000 kadar düşük bir ihtimaldir. Çalışma şeklimiz 24 saatlik nöbet şeklinde bazı aylar 7 tam gün, bazı aylar ise 8 tam gündür. Yani acil uzmanları ayda 7 veya 8 tam gün çalışır, geri kalan günler tamamen sizindir. Boşluklarınızı çalıştığınız kliniğe göre 3-4 gün şeklinde, 1 hafta boşluk veya 10 gün şeklinde belirleyebilirsiniz. Sosyal hayata ve aile hayatına önem veren, çok sayıda hobileri olan benim için acil tıp uzmanlığını seçmemdeki en önemli kriter ‘’çalışma şekli’’ olmuştur.
2) HASTA TAKİBİ OLMAMASI Acil servislerde hastalar sadece nöbet süreniz içinde sizin sorumluluğunuz altındadır. 24 saatlik nöbet bitip hastayı günün yeni nöbetçisi olan ekip arkadaşınıza devrettiğinizde işiniz biter. Günlerce, haftalarca hasta takibiniz asla olmaz. Nöbetten çıktığınız zaman hastane ve hasta işleri sizin için sonlanır. Bu durum bir hekim için inanılmaz bir özgürlüktür. Klinik servisi olan bütün branşların hastayı hospitalize etmesi gerekebilir. Haftalarca, aylarca servise yatmak zorunda olan hasta ve yakınları ile tabiri caizse akraba gibi olurlar. Hasta takibini sevmeyenler için bu kriter de çok büyük avantajdır. Özellikle günümüzde hasta ve yakınlarının bitmek bilmeyen istek ve arzuları göz önünde bulundurulduğunda hasta takibinin olmaması acil tıp branşını diğer branşlara göre bir iki adım öne çıkarıyor.
3) MAAŞ Türkiye’de sözleşmeli doktor kadrolarının çok büyük bir kısmı acil servislere ayrılmaktadır. Diğer branşlarda sadece Doğu Anadolu ve Güney Doğu Anadolu bölgelerinin bazı yerlerinde sözleşmeli maaş kadrosu bulunurken acil tıp alanında Marmara, Ege, Akdeniz bölgesi dahil ülkenin 7 bölgesinde hemen her şehirde 4924 sözleşme kadrosu bulunmaktadır. 4924 sözleşmeli hekim maaşını 657 kadro maaşının 2 katı gibi düşünebilirsiniz. Ayrıca acil tıp uzmanları döner sermayede minimum hastane ortalama puanı kadar teşvik döneri alırlar. Puan-performans kaygılarınız olmaz. Ekonomik anlamda hastanenin iyi maaş alan hekimler kategorisindedir.
4) MESLEKİ TATMİN Acil servisler her çeşit hastanın müracaat ettiği yerlerdir. Her branşın acil durumlarına hakim olmanız gerekir. Tomografi, Ultrason, MR, Röntgen görüntülerini radyoloji uzmanları ve acil uzmanları, EKG okumayı Kardiyoloji uzmanları ve Acil uzmanları, akut batın değerlendirmeyi Genel Cerrahi uzmanları ve Acil uzmanları, resüsitasyonu anestezi uzmanları ve acil uzmanları, travma yönetimini cerrahi branşlarla birlikte acil uzmanlarının yaptığını düşünürsek mesleki tatmini bir hayli fazla bölümdür. Sokakta, evde, iş yerinde birisine bir şey olduğunda çekinmeden ‘’açılın ben doktorum’’ diyecek ilk kişidir. Gözünüzde büyüttüğünüz, hatta korktuğunuz her türlü hasta grubunu zamanla normale indirgeyen soğukkanlılığa sahip yegane branştır.
5) KARİYER 1993 yılında ülkemizde ilk kez anabilim dalı olarak kabul edilen 1994 yılında ilk kürsüsünün kurulduğu acil tıp halen en bakir branşlardandır. Türkiye’de acil tıp alanında az sayıda prof ve doçent vardır. Akademik yönden önü alabildiğine açıktır. İhtisas sonrası doçent, prof olmak isteyenler için diğer branşlara nazaran daha kolay ilerleme kaydedilebilir.
6) YAN DALLAR Yurt dışında birçok yan dalı olan acil tıp branşının ülkemizde henüz yan dalları kurulmamıştır. Son zamanlarda toksikoloji, yoğun bakım, çocuk acil ve travmatoloji gibi yan dallar gündemdedir. Bu konuda da bakir bir saha olarak önümüze çıkan acil tıp, yakın gelecekte uçsuz bucaksız bir umman olarak yan dalların da açılacağı bir bölüm olacaktır.
7) ÇALIŞMA OLANAKLARI Gerek yurt içi gerekse yurt dışında acil tıp bölümünde büyük eksiklikler vardır. Özel sektörde ise 3. basamak hastane olmadığı sürece bakanlık tarafından acil tıp uzmanı kadrosu verilmemektedir. İl merkezlerinde batı illerinde dahi birçok boş kadro olmakla birlikte acil uzman sayısının azlığı nedeniyle ilçelere acil tıp kadrosu dahi verilmemektedir. Halen devlet hizmet yükümlülüğü kuralarında en iyi kadrolar acil bölümüne açılmaktadır. Bu nedenlerle acil tıp uzmanları ya şehir merkezlerinde ya da şehir kadar büyük ilçe merkezlerinde yaşarlar, mesleğiniz nedeniyle ücra yerlerde yaşamazsınız. Allah bu konuda genel cerrah ve dahiliye uzmanlarına sabır versin.. Yine dünyada acil tıp camiasında en büyük ve en başarılı hekimlerin olduğu ülkeler ABD ve Türkiye’dir. Her yıl uluslararası en büyük acil tıp kongreleri Türkiye’de gerçekleştirilmektedir. Ülkemizi dünya tıp arenasında en iyi temsil eden bölümdür belki de. Dünyanın birçok ülkesinde acil tıp uzmanı olarak iş bulma imkanınız vardır.
8) ORTAM Acil servis ortam olarak en kalabalık personelin ve hekimin aynı anda bulunup çalıştığı alandır. Bu bakımdan diğer branşlara nazaran acilcilerin birbirleriyle ilişkileri daha sıcak olmaktadır. Tabi buna biraz da iç mekanizmalar neden olmaktadır. Kişiliğinde büyük sorun olmayanlar hariç bu durum genelde böyledir. Acil servislerde kalabalık ve kaotik kriz ortamlarını yönetebilen kişiler daha anlayışlı, daha ılımlı ve daha sabırlıdır. İletişimi kuvvetli, zorlukları kolaylaştıran karakterdeki insanlarla iş arkadaşlıklarınızın olması da bir avantajdır. Özellikle acil tıp uzmanı ile evli olan kadınlar, ev işleri, çocuk bakımı gibi durumlardan çok şanslıdır 😅 (eşime sevgilerle 😊)
9) İÇ GÖRÜ GELİŞİMİ
Çok fazla sayıda hasta ve hasta yakını göre göre acil hekimlerinin iç görüsünde büyük gelişmeler olmaktadır. Kimin sorun çıkaracağını, kimin gazının alınması gerektiğini, kimin eve gönderilip gönderilmemesi gerektiği konusundaki iç görü bir acil tıp hekimi için olmazsa olmazlardandır ve bu gelişimi özel hayatınıza da yansıtarak birçok sorunun üstesinden daha kolay gelebilirsiniz. Çoğu hekim bu iç görüden uzak olup hastaya salt hasta ve tıp yönünden bakmaktadır. Bunun için bazı hekimler bazı konsültasyonları gereksiz bulur, niçin atıldığını dahi anlamazlar…
ÖNEMLİ NOT!
Eksiklerim elbette vardır. Ancak bizim millet uzun okumayı sevmez. Yazdıklarımın aksine tam zıddı örnekler de elbette mevcuttur. Bu nedenle ‘’Acil Tıp Negatif Yanları’’ yazımı okumadan sadece bu yazı ile acil tıp bölümünü asla tercih etmeyin! İstisnalar ve bazı fevri kişisel durumlar tüm branşlara mal edilemez. Genel olarak ülkemizdeki durum budur. Okuyun ölçün biçin, gidin görün, çalışın, bir acil uzmanı ile oturun çay-kahve için, yemek yiyin sonra karar verin… Hiçbir branşı bir başka branştan dinlemeyin! Herkesin hakkında hayırlı olmasını temenni ediyorum.
Esen kalın..
Not: Rizevi~Acil Tıp Uzmanı kaleminden uyarlanmıştır.